Bệnh liệt mặt - Bell's palsy

14 Tháng Chín 201512:11 SA(Xem: 26680)
Bệnh liệt mặt - Bell's palsy

Bệnh Liệt Mặt Là Gì?
Bệnh liệt mặt tiếng Anh gọi là Bell’s Palsy là do dây thần kinh ngoại biên số bảy bị chèn ép và viêm sưng khiến nó không có khả năng điều khiển các cơ bắp trên mặt và làm cho cơ bắp bị cứng, tê và mất co giản khi nói hoặc cười khiến khuôn mặt bị méo một bên.

Bệnh liệt mặt là một loại bệnh thường xảy ra đối với những người tuổi từ  15 trở lên và 60 tuổi trở lại. Bệnh này tuy không nhiều nhưng ước lượng khoảng 40,000 người bị mắc bệnh mỗi năm trên toàn quốc Hoa Kỳ.

Sở dĩ ngành y khoa lấy cái tên Bell’s Palsy là vì tên của một bác sĩ Charles Bell người Scotland đã khám phá ra căn bệnh này vào năm 1821 thế kỹ 19. Ông là bác sĩ giải phẩu và khoa thần kinh. Cho nên từ đó y học lấy tên họ Bell của ông và đặt cho bệnh liệt mặt này.

Nguyên Nhân Nào Gây Ra Bệnh Liệt Mặt?
Theo các nhà khoa học cho rằng do một loại virus có tên là herpes simplex gây ra bệnh liệt mặt.  Loại virus này ở trạng thái không hoạt động, nơi nó cư trú là ở mô thần kinh và nó chờ thời cơ để tái hoạt động. Khi có một số kích tố nào đó làm cho loại virus này hoạt động trở lại. Khi đó hệ miễn nhiểm của con người bắt đầu sản xuất kháng thể để chống lại loại virus này, dẫn đến phản ứng và gây viêm và sưng tấy dây thần kinh số 7. Vào năm 1995 một cuộc nghiên cứu do ông tiến sĩ Shingo Murakami người Nhật và nhóm cộng sự của ông ta đi đến kết luận rằng nguyên nhân gây ra bệnh liệt mặt do virus herpes simplex chiếm khoảng 60-70% trong các trường hợp. Các trường hợp còn lại là do một số yếu tố khác gây ra. Nói tóm lại các nhà khoa học họ vẫn chưa chứng minh một cách thuyết phục cái yếu tố nào quyết định khiến cho loại virus herpes simplex này tái hoạt động.

xuan-duong-clinic-llc-chi-nhanh-day-than-kinh-so-7-tren-mat
Các chi nhánh của dây thần kinh ngoại biên số 7 trên khuôn mặt.
Dây thần kinh ngoại biên số 7 đi từ não bộ xuống các cơ bắp trên vùng mặt và lối nó đi qua là những hốc xương nhỏ và hẹp gồm xương hàm dưới, xương gò má, xương vùng thái dương và xương chủm vùng sau tai. Khi bị viêm sưng thì nó dễ dàng bị chèn ép và làm cho lớp mô tế bào bọc bên ngoài bị tổn hại khiến những tín hiệu từ não bộ truyền dẫn xuống cơ bắp bị trục trặc vì không có khả năng truyền dẫn, vì vậy các cơ bắp không có sự phản hồi khiến mặt bị liệt tê và cứng đơ. Dây thần kinh số 7 nó không chỉ điều khiển cơ bắp trên mặt mà nó còn điều khiển tuyến nước bọt, vị giác, và tuyến nước mắt. Vì thế khi bị liệt mặt người bệnh bị chảy nước mắt và không cảm nhận được mùi vị khi ăn.  

Dấu Hiệu Và Triệu Chứng
  • Bệnh thường đến đột ngột hoặc từ từ, có thể nhận thấy đau vùng mang tai, cơ mặt bị rung giật.
  • Người bệnh thường phát hiện bệnh liệt mặt vào buổi sáng khi thức dậy rửa mặt.
  • Thường thấy liệt một bên mặt.
  • Miệng méo khi cười, khó nói, khó nhai, uống nước hay chảy ra bên liệt, ăn không cảm nhận được mùi vị, khô miệng.
  • Mắt không nhắm được, mắt hay bị xốn khó chịu và thường chảy nước mắt.
  • Đau vùng sau của mang tai, ù tai, đôi khi kèm theo đau cổ và nhức đầu.
  • Mặt bên liệt thường hay bị đau, tê, cứng, nặng và xệ xuống.
  • Rung giật cơ bắp vùng mặt bị liệt.

xuan-duong-clinic-llc-liet-mat
Bệnh liệt mặt – Bell’s Palsy.

Những Yếu Tố Rủi Ro Dễ Gây Ra Bệnh Liệt Mặt
  • Những người đang bị cảm cúm hoặc cảm lạnh.
  • Viêm hệ hô hấp. Viêm tai giữa.
  • Phụ nữ có thai trong ba tháng cuối hoặc mới sanh con trong vài tuần đầu.
  • Hệ miễn nhiễm bị suy yếu, bệnh tiểu đường
  • Chấn thương đầu hoặc bướu trong não.
  • Căng thẳng thần kinh, mất ngủ, nhức nữa đầu.

Chẩn Đoán
Khám và chẩn đoán bệnh liệt mặt do dây thần kinh số 7 gây ra, bác sĩ thường dựa vào những dấu hiệu và triệu chứng mà bệnh nhân đang có. Đồng thời xem lại tiểu sử bệnh lý của bệnh nhân cũng như gia đình. Bệnh liệt mặt cũng có thể bắt nguồn từ bướu trong não, bướu trên mặt, tai biến mạch máu não, rối loạn hệ miễn nhiễm, ung thư. Vì vậy bác sĩ khám và kiểm tra rất cẩn thận bao gồm đầu, cổ, tai, mắt.

Nếu bệnh liệt mặt do dây thần kinh số 7 gây ra thì tay chân và các bộ phận khác của cơ thể đều hoạt động bình thường, còn nếu do tai biến hay bướu trong não gây ra thì kèm theo các dấu hiệu và triệu chứng khác đi kèm như tay chân bị yếu hoặc bại liệt. Bác sĩ có thể dung thêm phương pháp CT scan và chụp MRI để có thể khám phá thêm bệnh nhân có bị tai biến hay bướu não. Nếu viêm dây thần kinh số 7 thì thường các kết qủa chụp CT scan, MRI đều là âm tính.

Điều Trị
Tây y thường điều trị bệnh liệt mặt do dây thần kinh số 7 gây ra chính là dùng thuốc steroid chống viêm sưng như Prednisone và kết hợp thêm thuốc chống virus như Acyclovir. Thời gian sử dụng thuốc khoảng bảy đến mười ngày.

Điều Trị Bằng Đông Y.
Sau khi bệnh nhân uống thuốc tây trong vòng mười ngày và tùy theo từng trường hợp. Nếu bệnh nhẹ thì có thể lành bệnh, bệnh ở mức trung bình thì có thể khỏi hoặc chỉ thuyên giảm, trường hợp khá nặng thì khó lành. Phương pháp chữa trị tiếp theo cho chứng bệnh này đó là châm cứu. Một số bác sĩ tây y không tin vào châm cứu hoặc có tin nhưng vì bảo thủ không muốn bệnh nhân của mình đi chữa trị bệnh này bằng phương pháp châm cứu. Nhưng cũng có một số bác sĩ tây y cấp tiến khuyên bệnh nhân của họ nên kết hợp chữa trị giữa thuốc tây và châm cứu thì bệnh mau lành hơn. Theo các cuộc nghiên cứu cho thấy bệnh nhân bị liệt mặt được chữa trị bằng khoa châm cứu đem lại kết qủa rất cao.

xuan-duong-clinic-llc-liet-mat-truoc-khi-dieu-tri
Bệnh nhân liệt mặt trước khi chưa điều trị.
xuan-duong-clinic-llc-cham-cuu
Châm cứu bằng điện châm trị liệt mặt.
xuan-duong-clinic-llc-liet-mat-sau-khi-dieu-tri
Bệnh nhân bình phục sau chữa trị châm cứu.


Điều Trị Bao Lâu Thì Có Kết Qủa?
Không có một bác sĩ nào khẳng định thời gian điều trị là bao lâu. Kết qủa nhanh hay chậm đều lệ thuộc vào bệnh nhẹ hay nặng. Nếu nhẹ có thể điều trị từ 4 – 5 lần chữa trị, trung bình có thể từ 10 đến 12 lần chữa trị. Nếu nặng hơn thì có thể từ 2 đến 6 tháng. Có một số trường hợp có thể từ 6 tháng đến một năm.
Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn